İSTANBUL-NURULLAH SARI(YSM) - ABD Başkanı Donald Trump ve Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae Myung, Güney Kore’de düzenlenen bir zirvede zorlu ticaret anlaşmalarının ayrıntılarını netleştirdi. Trump ayrıca Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yapılacak görüşme konusunda iyimser mesajlar verdi.
“Aslında anlaşmamızı büyük ölçüde tamamladık,” diyen Trump, Asya-Pasifik forumu kapsamında Lee ve diğer bölgesel liderlerle yaptığı akşam yemeğinde anlaşmayı duyurdu.
CNBC'de yer alan habere göre, taraflar, Temmuz ayı sonunda vardıkları bir ön anlaşma ile Seul’ün ABD’ye yönelik ithalatında uygulanacak gümrük vergilerinin en ağır kısmından muaf tutulacağını, bunun karşılığında Güney Kore’nin ABD’ye 350 milyar dolarlık yeni yatırım yapacağını açıklamıştı. Ancak yatırımın yapısına ilişkin görüşmeler tıkanmış, her iki taraf da Trump’ın ziyareti sırasında anlaşma beklentilerini düşük tutmuştu.
Güney Kore Devlet Başkanlığı Politika Şefi Kim Yong-beom, gazetecilere yaptığı açıklamada “Dün geceye kadar beklentiler çok zayıftı, ancak bugün dramatik bir ilerleme sağlandı,” dedi. Ayrıntı vermedi.
ABD’ye yapılacak yatırımlar konusunda anlaşma
Trump ve Lee, Seul’ün vaat ettiği 350 milyar dolarlık yatırım fonunun 200 milyar dolarını nakit olarak, yıllık 20 milyar doları geçmeyecek taksitlerle ödeyebileceği konusunda uzlaştı. Lee’nin danışmanlarının açıklamasına göre, kalan 150 milyar dolar ise Güney Kore’nin Trump’ın yeniden canlandırmak istediği gemi inşa sanayisine yapılacak yatırımlara ayrılacak.
İki taraf, yatırımlardan elde edilecek kârın, yatırımların geri dönüşü sağlanmadan önce yüzde 50-50 oranında paylaşılması ve yalnızca ticari olarak uygulanabilir projelere yönelinmesi konusunda da mutabık kaldı. ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, olası projeleri değerlendirecek yatırım komitesine başkanlık edecek.
Beyaz Saray, Güney Kore’nin parlamentosu tarafından onaylanması gereken ticaret anlaşmasının ayrıntılarına ilişkin yorum yapmadı.
Trump, Japonya’dan Güney Kore’ye, Kuzey Kore’nin nükleer başlık taşıma kapasitesine sahip bir seyir füzesi denemesinin ardından geldi. Gyeongju kentinde, bu yılki Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) forumuna ev sahipliği yapan Lee, Trump’a görkemli bir karşılama töreni düzenledi. Trump’ın Şi Cinping ile görüşmesi ise Perşembe günü Busan liman kentinde yapılacak.
Görkemli karşılama
Lee, Trump’ı hediyeler ve övgülerle karşıladı; kendisine altın bir taç ve Güney Kore’nin en yüksek devlet nişanı olan “Mugunghwa Büyük Nişanı”nı takdim etti.
Altın varaklı bir tatlının servis edildiği çalışma yemeğinin başında Lee, savunma harcamalarını artırma sözü vererek Trump’ın müttefiklerin askeri yük paylaşımı konusundaki endişelerini gidermeye çalıştı. Ayrıca ABD’den, nükleer yakıtın yeniden işlenmesine izin verilmesini talep etti. Güney Kore, iki ülke arasındaki anlaşma gereği ABD’nin onayı olmadan bu işlemi yapamıyor.
Trump, Güney Kore’nin nükleer silahlı kuzey komşusuyla yaşadığı sorunları çözme konusunda yardım sözü verdi. İki ülke, 1950–1953 Kore Savaşı’nın bir barış anlaşmasıyla değil, ateşkesle sona ermesi nedeniyle hâlâ teknik olarak savaş halinde.
Trump, uzun süredir planladığı Kuzey Kore lideri Kim Jong Un ile görüşmesinin bu seyahat sırasında “zamanlama nedeniyle mümkün olmayacağını” söyledi.
Lee’nin danışmanı Kim, güvenlik ve ticaret alanlarında ABD ile yapılan anlaşmaların özetlendiği bilgi notunun birkaç gün içinde hazır olacağını, ticaret anlaşmasının ayrıntılarını içeren mutabakat zaptının ise neredeyse tamamlandığını belirtti.
Resmî karşılama törenine rağmen, yüzlerce protestocu zirve alanı yakınında Trump karşıtı gösteriler düzenledi ve polisle kısa süreli arbede yaşandı.
“Küresel liderler ve hükümetler, ABD gümrük vergilerini birkaç puan düşürmesi için Trump’ı etkilemeye çalışıyor, diplomatik nezaketin her biçimini sergiliyor,” diyen Güney Koreli sol görüşlü eski başkan adayı Kwon Young-guk, “Bu gerçekten akıl almaz,” ifadelerini kullandı.
YSM HABER MERKEZİ
