İSTANBUL-NURULLAH SARI(YSM) - Japonya’nın önde gelen borsaya kote şirketleri, ABD Başkanı Donald Trump’ın uyguladığı gümrük tarifelerinin etkisini fiyat artışları ve tedarik zinciri düzenlemeleriyle önemli ölçüde sınırlamayı başardı.
Nikkei’nin analizine göre, Mart 2026’da sona erecek mali yıl için gümrük vergilerinin şirketler üzerindeki tahmini etkisi yaklaşık 300 milyar yen (1,9 milyar dolar) azaltıldı.
Nikkei, Nisan–Haziran ve Nisan–Eylül dönemlerine ait bilançolarında gümrük vergisi etkisine ilişkin öngörü paylaşan Nikkei 225 endeksindeki 35 finans dışı şirketin verilerini inceledi.
Buna göre, söz konusu şirketler için toplam tarife etkisi tahmini 3,1 trilyon yen seviyesine geriledi. Bu rakam, Ağustos ayında açıklanan 3,4 trilyon yenlik tahmine kıyasla düşüşe işaret ediyor.
Fiyat artışları
Şirketler üzerindeki baskının hafifletilmesinde fiyat artışları önemli rol oynadı.
Yapay zekâ veri merkezlerinin yaygınlaşmasıyla artan elektrik talebi nedeniyle Hitachi, uzun mesafeli elektrik iletiminde kullanılan yüksek gerilim doğru akım ekipmanlarının ABD fiyatlarını yükseltti.
ABD’de üretimi artıran şirket, tarifelerin faiz, vergi ve amortisman öncesi kâr üzerindeki etkisine ilişkin tahminini 30 milyar yenden 20 milyar yene düşürdü.
Hitachi CFO’su Tomomi Kato, “Maliyet artışlarını fiyatlara yansıtma konusunda müşterilerimizin anlayışını kazandık” dedi.
JPMorgan Securities hisse senedi stratejisti Rie Nishihara, ürünlerini rakiplerinden ayrıştırabilen şirketlerin fiyat artışlarını daha kolay yansıtabildiğini vurguladı.
Nishihara’ya göre özellikle elektronik üreticilerinde fiyat artışları, satış hacmini ciddi biçimde etkilemeden hayata geçiriliyor.
Vergilerin ABD ve küresel ekonomi üzerinde sınırlı etki yaratması da şirketlerin yükünü azalttı. OECD, 2 Aralık’ta yayımladığı görünüm raporunda tarifelerin etkisini “nispeten hafif” olarak nitelendirdi ve 2026 küresel büyüme tahminini yüzde 2,9’da korudu.
Honda Motor, tarifelerin faaliyet kârı üzerindeki etkisine ilişkin tahminini 450 milyar yenden 385 milyar yene düşürdü.
CFO Eiji Fujimura, daha önce Asya’da durgunluk risklerini hesaba kattıklarını ancak mevcut koşullar doğrultusunda öngörüyü güncellediklerini söyledi.
Elektronik üreticisi TDK ise tarifelerin etkisini başlangıçta 45 milyar yene kadar hesaplamıştı.
Ancak şirket, nihai ürün pazarındaki etkinin sınırlı kalması nedeniyle tarife ayarlamalarını tahminlerinden çıkardı ve net kâr beklentisini yıllık yüzde 8 artışla 180 milyar yenle rekor seviyeye yükseltti.
Tedarik zinciri hamleleri
Bazı şirketler ise tedarik zinciri hamleleriyle etkiyi azalttı. Sony Group, tarifeler yürürlüğe girmeden önce PlayStation 5 stoklarını ABD’de artırdı.
Bu adım ve yarı iletken talebindeki artış sayesinde şirket, faaliyet kârı üzerindeki olumsuz etki tahminini 70 milyar yenden 50 milyar yene çekti.
Yapay zekâ kaynaklı talep ve hizmet sektöründeki güçlü performansın da etkisiyle, Tokyo Borsası Prime Pazar’da işlem gören şirketlerin toplam net kâr tahminleri yıllık bazda yüzde 2 düşüş gösterdi.
Bu oran, Ağustos ayında öngörülen yüzde 8’lik gerilemenin oldukça altında kaldı.
Piyasa, mali yılın ikinci yarısında şirketlerin fiyat artışları gibi ek adımlar atmasını bekliyor.
Nishihara, “Tarifelerin etkisi büyük ölçüde emiliyor ve yenin beklenenden zayıf seyretmesi şirketler için destekleyici bir unsur. Bu mali yılda yeniden kâr artışına geçilmesi artık zaman meselesi” değerlendirmesinde bulundu.
YSM HABER MERKEZİ
