Microsoft’un kurucu ortağı Bill Gates, iklim değişikliğinin tehlikelerine karşı yıllardır milyarlarca dolar harcayan bir isim olarak, şimdi “kıyamet senaryosu” olarak adlandırdığı yaklaşımlara karşı çıkıyor ve gezegenin ısınmasının oluşturduğu riskler konusunda tutumunu değiştirmiş gibi görünüyor.
Salı günü yayımlanan uzun bir notta Gates, artan sıcaklıkların etkilerini tanımlarken birçok kişinin kullandığı sert eleştirel dili yumuşatmaya çalıştı. Bunun yerine çabaların, gelişmekte olan dünyada yaşam koşullarını iyileştirmeye yönlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Gates yazdığı metnin bir bölümünde “İklim değişikliği ciddi sonuçlar doğuracak, özellikle de en yoksul ülkelerde yaşayan insanlar için. Ancak insanlığın yok oluşuna yol açmayacak. İnsanlar öngörülebilir gelecekte dünyanın çoğu yerinde yaşamaya ve gelişmeye devam edebilecek” ifadelerini kullandı.
122 milyar dolar servetiyle dünyanın en zengin isimlerinden olan Gates’in bu son öngörüsü, yalnızca dört yıl önce “Bir İklim Felaketini Nasıl Önleriz” adlı kitabını yayımlamasının ardından önemli bir çerçeve değişikliği olarak görülüyor.
Princeton Üniversitesi’nde yer bilimleri ve uluslararası ilişkiler profesörü olan Michael Oppenheimer, şunları söyledi:
“İklim değişikliğini ciddiye aldığını açıkça ortaya koyma çabalarına rağmen Gates'in son sözleri, bu meseleyle mücadeleyi baltalamak isteyenler tarafından kesinlikle yanlış kullanılacaktır”
Gates’in notu, dünya liderlerinin Birleşmiş Milletler’in bu yıl Brezilya’nın Belém kentinde düzenlenecek yıllık iklim zirvesi COP30 öncesinde toplanmasından bir hafta önce geldi. Salı günü 70 yaşına giren Gates, geçmiş yıllarda etkinliğe katılmış olsa da bu yıl yer almayacak.
Son on yılda Gates, gezegeni tehlikeli biçimde ısıtan sera gazlarını azaltacak politikaları teşvik etmek için kişisel servetinden büyük miktarlarda harcama yaptı. Temiz enerji şirketlerine yatırım yaptı ve yoksul toplulukların yükselen deniz seviyeleri, aşırı sıcaklar, yangınlar, kuraklıklar ve giderek şiddetlenen fırtınalar gibi iklim etkilerine uyum sağlamalarına yardımcı olmaya çalıştı.
2015’te Gates, umut vadeden yeni temiz enerji girişimlerini desteklemek üzere Breakthrough Energy adlı bir girişim fonu kurdu. Zamanla bu girişim, emisyonları azaltma yollarını teşvik eden Washington merkezli bir iklim politikası grubunu da kapsayacak şekilde büyüdü.
Gates, 2023’te Breakthrough Energy’nin internet sitesinde yayımlanan ve daha sonra kaldırılan bir yazısında şu ifadeleri kullanmıştı:
“İklim değişikliği şimdiden çoğu insanın yaşamını etkiliyor ve ailelerimiz ile gelecek nesiller üzerindeki etkisini düşündüğümüzde bu durum bunaltıcı gelebilir. Temiz enerjiye dayalı bir gelecek inşa etmek için gereken dönüşümün ölçeği ve hızı, daha önce eşi benzeri görülmemiş düzeyde”
İklim değişikliğiyle mücadelede 'geri vites'
Mart ayında Breakthrough Energy, iklim politikası grubunun kapatılmasını da içeren kapsamlı bir küçülme planı açıkladı.
Mayıs ayında ise Gates, sıcak bir gezegene uyum sağlamaları için yoksul ülkelerdeki çiftçilere yardımcı olmak üzere iklimle ilgili projelere milyarlar harcayan Gates Vakfı’nı sonlandırma planlarını açıkladı.
Trump yönetiminin dış yardım bütçelerini kısması ve ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nı (USAID) küçülmesi üzerine, Gates bağışlarının büyük bölümünü ABD hükümetinin bıraktığı boşluğu doldurmaya ve gelişmekte olan ülkelerde sağlık ve yoksullukla mücadeleye yönlendirdi.
Founders Pledge’de iklim çalışmaları başkanı Johannes Ackva “USAID’deki durumun daha acil olduğunu ve bu konuda daha etkili olabileceğini düşündü” şeklinde konuştu.
Gates, Breakthrough Energy Catalyst programı, Breakthrough Energy Ventures ve Breakthrough Energy Fellows dahil olmak üzere çeşitli gruplar aracılığıyla temiz enerji girişimlerine yatırım yapmayı sürdürüyor.
Notta, bu iklim yatırımları için strateji değişikliğine dair bir açıklama yer almadı.Ayrıca nükleer enerjiye yatırım yapmaya devam ediyor. Geçen hafta, Gates’in desteklediği nükleer enerji şirketi TerraPower, yeni bir reaktör türünü piyasaya sunmak için kritik bir federal onay aldı.
Notta Gates, dünyanın temiz enerjinin maliyetini düşürmeye ve imalat, tarım ve ulaşımı daha az kirletici hale getirmeye yönelik çabalara yatırım yapması gerektiğini savundu.
Ancak not aynı zamanda, sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik kampanyadan dikkatleri uzaklaştırarak insan yaşamını iyileştirmeye ve acıları azaltmaya yönelik başka yollar bulmaya odaklanmayı da önerdi.
İklim değişikliğini “çok önemli bir sorun” olarak nitelendirirken, “kıyamet senaryosu bakış açısının, iklim topluluğunun büyük bölümünün kısa vadeli emisyon hedeflerine fazla odaklanmasına yol açtığını” söyledi. Bunun da “ısınan bir dünyada yaşamı iyileştirmek için yapılması gereken en etkili şeylerden kaynakları saptırdığını” yazdı.
Dünya hızla ısınıyorDünya, kayıtlı tarih boyunca hiç olmadığı kadar hızlı ısınıyor. Geçtiğimiz yıl şimdiye kadarki en sıcak yıl olarak kayda geçti. Bilim insanları, ülkeler fosil yakıtlardan hızla uzaklaşmadığı takdirde, gezegenin insanlığın uyum kapasitesini aşacak hızda aşırı hava olayları ve diğer değişikliklerle karşı karşıya kalacağı yönünde uyarıda bulundu. Alçak ada ülkeleri, eriyen buzullar ve kutup buz tabakaları nedeniyle yükselen denizlerle topraklarını kaybediyor. Geçen yıl Avrupa’da 62.775 kişi sıcaktan hayatını kaybetti.
Gates ise dikkati sıcaklıklardan uzaklaştırmaya çalışarak notta “sıcaklığın iklim konusundaki ilerlemeyi ölçmenin en iyi yolu olmadığını” yazdı.
Inside Philanthropy editörü David Callahan, Gates’in, Cumhuriyetçilerin bu konudaki girişimlere açıkça düşman olduğu politik bir dönemde, iklim değişikliği tartışmasını yeniden konumlandırmaya çalışabileceğini söyledi.
Callahan şöyle devam etti:
“Bunu merkeze doğru bir hamle olarak ve Trump yönetiminin hedefi haline gelmemek için yapılmış bir manevra olarak görmek mümkün”
© 2025 The New York Times Company
YSM HABER MERKEZİ