İSTANBUL-NURULLAH SARI(YSM) - İsrail’in güvenlik kabinesi, işgal altındaki Batı Şeria’da 19 yeni yerleşimin kurulmasını onayladı. Ülkenin aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, 21 Ocak Pazar günü yaptığı açıklamada, bu adımın bir Filistin devletinin kurulmasını engellemeyi amaçladığını söyledi. Smotrich’in ofisinden yapılan açıklamaya göre, son üç yılda onaylanan yerleşimlerin toplam sayısı 69’a ulaştı.
AFP'de yer alan habere göre, karar, Birleşmiş Milletler’in, uluslararası hukuka göre tamamı yasa dışı kabul edilen Batı Şeria’daki İsrail yerleşimlerinin genişlemesinin 2017’den bu yana en yüksek seviyeye çıktığını açıklamasından sadece günler sonra geldi.
Açıklamada, “Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Savunma Bakanı Israel Katz tarafından, Yahudiye ve Samiriye’de 19 yeni yerleşimin ilan edilmesi ve resmileştirilmesine ilişkin teklif kabine tarafından onaylandı” denildi; kararın tam olarak ne zaman alındığı ise belirtilmedi. Yerleşimlerin genişletilmesinin güçlü savunucularından biri olan Smotrich, aynı zamanda bir yerleşimci.
Smotrich açıklamasında, “Sahada bir Filistin terör devletinin kurulmasını engelliyoruz. Atalarımızdan miras kalan toprakları, yolumuzun doğruluğuna olan inançla geliştirmeye, inşa etmeye ve yerleştirmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, kısa süre önce İsrail’in işgal altındaki topraklarda sürdürdüğü “amansız” yerleşim genişlemesini kınamıştı. Guterres, bu politikanın “gerilimi körüklediğini, Filistinlilerin topraklarına erişimini engellediğini ve tam bağımsız, demokratik, bütünlüklü ve egemen bir Filistin devletinin yaşama geçirilmesini tehdit ettiğini” söylemişti.
Gazze’deki savaşın başlamasından bu yana Filistin devletinin kurulmasına yönelik çağrılar artarken, aralarında bazı Avrupa ülkeleri, Kanada ve Avustralya’nın da bulunduğu ülkeler Filistin’i resmen tanıma yönünde adımlar attı. Bu gelişmeler İsrail’in sert tepkisine yol açtı.
‘Keskin artış’
BM raporunda, yerleşimlerin genişlemesinin, Birleşmiş Milletler’in bu verileri izlemeye başladığı 2017’den bu yana en yüksek düzeye ulaştığı belirtildi.
Guterres, “Bu rakamlar önceki yıllarla kıyaslandığında keskin bir artışa işaret ediyor” diyerek, 2017–2022 döneminde yılda ortalama 12.815 konut birimi eklendiğini hatırlattı. Guterres, “Bu gelişmeler, hukuka aykırı İsrail işgalini daha da pekiştiriyor, uluslararası hukuku ihlal ediyor ve Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkını zedeliyor” dedi.
1967’de İsrail tarafından işgal edilip ilhak edilen Doğu Kudüs hariç tutulduğunda, Batı Şeria’da 500 binden fazla İsrailli yerleşimci ve yaklaşık üç milyon Filistinli yaşıyor.
Smotrich’in ofisi, yeni onaylanan 19 yerleşimin “son derece stratejik” bölgelerde yer aldığını bildirdi. Açıklamada, Batı Şeria’nın kuzeyindeki Ganim ve Kadim'in yaklaşık yirmi yıl önce dağıtılmalarının ardından yeniden kurulacağı belirtildi. Ayrıca, bu 19 yerleşimden beşinin fiilen mevcut olduğu, ancak daha önce İsrail yasalarına göre resmî statüye sahip olmadığı kaydedildi.
Filistin topraklarındaki tüm İsrail yerleşimleri uluslararası hukuka göre yasa dışı kabul edilirken, bazı “kaçak” yerleşimler İsrail hükümeti açısından da hukuka aykırı sayılıyor. Buna rağmen, bu yerleşimlerin bir kısmı zamanla İsrail makamları tarafından yasallaştırılıyor; bu durum, bölgenin fiilen ilhak edilebileceğine dair endişeleri artırıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail’i Batı Şeria’nın ilhakı konusunda uyarmıştı. Trump, Time dergisine verdiği yakın tarihli bir röportajda, “Bu gerçekleşirse İsrail, ABD’nin tüm desteğini kaybeder” demişti.
İsrail, Batı Şeria’yı 1967’den bu yana işgal altında tutuyor. 7 Ekim'den bu yana Batı Şeria’daki şiddet de ciddi biçimde arttı. Filistin Sağlık Bakanlığı verilerine dayanan AFP sayımına göre, Gazze’deki çatışmaların başlamasından bu yana Batı Şeria’da en az 1.027 Filistinli İsrail askerleri ya da yerleşimciler tarafından öldürüldü. Aynı dönemde, İsrail verilerine göre Batı Şeria’da Filistinlilerin saldırıları ya da İsrail askeri operasyonları sırasında en az 44 İsrailli hayatını kaybetti.
YSM HABER MERKEZİ