İSTANBUL-NURULLAH SARI(YSM) - Kışın soğuk suya girmek, “bağışıklığı güçlendirdiği” iddiasıyla yaygınlaşıyor ancak BBC'ye konuşan immünolog Prof. Eleanor Riley, yüzme sonrası hissedilen canlılık halinin biyolojik bir yükseliş değil, hormon kaynaklı kısa süreli bir etki olduğunu söylüyor.
Riley’ye göre, soğuk suya girildikten sonra kanda artan beyaz kan hücreleri, yeni hücre üretildiği anlamına gelmiyor.
Bu artışın, vücudun olası bir tehdide karşı kısa süreli bir hazırlık tepkisi olduğunu belirtiyor. Değerler birkaç saat içinde normale dönüyor.
Uzmanlar, soğuk su yüzmesinin faydasının çoğunlukla stresin azalması ve sosyal temasın artmasıyla ilgili olduğunu ifade ediyor.
Dr. Margaret McCartney ise “orta düzey egzersizin viral enfeksiyonları azaltabileceğine dair kanıt olduğunu, ancak bunun soğuk suya özgü olmadığını” hatırlatıyor.
İçeceklere ilgi büyük, kanıtlar zayıf
Bağırsak mikrobiyomunu desteklediği iddiasıyla kombucha gibi fermente içecekler kışın daha fazla ilgi görüyor.
Ancak Dr. McCartney, bu ürünlerin bağışıklığı güçlendirdiğini gösterecek “gerçek dünya kanıtlarının” henüz yeterli olmadığını vurguluyor.
Prof. John Tregoning de mikrobiyomun enfeksiyon dönemlerinde değişse bile genellikle eski haline döndüğünü belirterek, kombuchanın etkisine dair net bir bağ kurulamadığını aktarıyor.
Vitamin takviyelerinde durum ne?
Kışın en çok başvurulan yöntemlerden biri vitamin takviyeleri.
Fakat uzmanlar, C vitamini veya multivitaminlerin soğuk algınlığını önlediğini gösteren güçlü delillerin olmadığını söylüyor.
Dr. McCartney, bu ürünlerin çoğunun belirgin bir katkı sağlamadığını, bazı durumlarda sadece “pahalı bir rutin”e dönüştüğünü ifade ediyor.
Vitamin D için tablo bir miktar daha farklı. Düzeyi düşük kişilerde solunum yolu enfeksiyonlarını az da olsa azaltabileceğine dair teorik bir temel bulunuyor.
Ancak bu fayda yalnızca belirli risk gruplarında ortaya çıkıyor.
Aşılar: İşe yarayan tek yöntem
Zencefil, zerdeçal karışımları veya özel burun spreyleri…
Uzmanlara göre bu ürünlerin hiçbirinin bağışıklık sistemini doğrudan güçlendirdiğine yönelik bilimsel veri yok.
Prof. Tregoning, burun tıkanıklığı için pahalı spreylerin yerine basit bir tuzlu su çözeltisinin yeterli olduğunu belirtiyor.
Üç akademisyenin ortak görüşü ise net:
Bağışıklık sistemini kalıcı olarak güçlendirdiği kanıtlanan tek müdahale aşılar.
Prof. Riley, grip aşısının etkisinin 7–10 gün içinde ortaya çıktığını hatırlatıyor.
Uzmanların önerileri neler?
Kış trendleri sıkça gündeme gelse de uzmanlar bağışıklığı desteklemenin sağlam yollarını şöyle sıralıyor:
- Sigara kullanmamak
- Sağlıklı kiloyu korumak
- Düzenli uyku
- Stresi azaltacak aktiviteler yapmak
- Elleri sık ve doğru şekilde yıkamak
- Kapalı alanları havalandırmak
YSM HABER MERKEZİ
