İSTANBUL-NURULLAH SARI(YSM) - Avrupa Komisyonu’nun tahminlerine göre, dijital euronun Euro Bölgesi genelinde hayata geçirilmesinin maliyeti 2,8 ila 5,4 milyar euro arasında olacak.
Altyapı maliyetleri milyar euroları bulacak
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yönetim Kurulu Üyesi Piero Cipollone, daha önce bu rakamların 6 ila 10 katı arasında tahminler gördüklerini, bu nedenle Komisyon’un tahmininin güvenilirliğinin sorgulanabilir olduğunu söyledi.
Cipollone, dijital euronun benimsenmesinin finansal istikrarı tehlikeye atacak boyutta olmayacağını ancak altyapı maliyetini karşılayacak düzeyde gelir yaratabileceğini belirtti.Ayrıca büyük oyuncuların yaptıkları yatırımların karşılığını alabileceği bir tazminat modeli önerildiğini kaydetti.
Bankalara cazip kılmak için tazminat modeli
Euronews'in aktardığı bilgilere göre kamu parası niteliğinde olacak dijital euro, bireyler için ücretsiz olacak ve her yerde kullanılabilecek.
Ancak sistemin sürdürülebilirliği için, dağıtımı gerçekleştirecek bankalar ve diğer ödeme hizmeti sağlayıcılarına Eurosystem tarafından teşvik sağlanacak.
Yasal çerçeve üzerinde anlaşma bekleniyor
ECB, dijital euronun nakit para kullanımına dijital bir tamamlayıcı olması amacıyla teknik hazırlıklarını sürdürüyor.
Ancak dijital euronun devreye alınabilmesi için Avrupa Parlamentosu ve üye devletlerin yasal çerçevede anlaşmaya varması gerekiyor.
Bu süreç, Avrupa Komisyonu’nun Haziran 2023’te yasa teklifini sunmasından bu yana ilerleme kaydedemedi.
Parlamento süreci durakladı
Parlamento süreci şu anda durmuş durumda. 9 Şubat 2024’te taslak raporu sunan Alman AP üyesi Stefan Berger, Aralık 2024’te baş raportörlük görevinden çekildi.
Yerine gelen İspanyol milletvekili Fernando Navarrete, perakende dijital euro projesini eleştiren ve “Dijital euroya gerçekten ihtiyacımız var mı?” başlıklı bir rapor yayımladı.
Eleştiriler: Çözüm mü, risk mi?
Navarrete, dijital euronun Visa ve Mastercard gibi Avrupa dışı ödeme sistemlerine olan bağımlılığı azaltmayacağını savundu.
Ayrıca, dünyada tam anlamıyla işleyen bir perakende merkez bankası dijital parasının (CBDC) bulunmamasının, teknik yetersizlik değil, sistemik risklere dair temkinli yaklaşımın sonucu olduğunu belirtti.
Navarrete, düşük tüketici talebi ve maliyet-fayda belirsizliği gibi sebeplerle birçok bölgenin bu projeleri askıya aldığını veya iptal ettiğini vurguladı.
Bunun yerine toptan (wholesale) CBDC’ye odaklanılması gerektiğini savundu.
Cipollone, giderek azalan nakit kullanımı nedeniyle Avrupa’nın dijital euro konusunda daha hızlı adım atması gerektiğini söyledi. “Bugün elimizdeki tek yedek nakit. Ancak toplum dijitalleştikçe, buna dijital bir alternatif sunmamız gerekiyor,” dedi.
YSM HABER MERKEZİ
