İSTANBUL-NURULLAH SARI(YSM) - ABD'li yetkililer, Ukrayna ile Rusya arasındaki çatışmalara son vermek amacıyla Berlin'de yürütülen görüşmelerde, NATO’nun 5. maddesine benzer güçlü güvenlik garantileri içeren ve bugüne kadarki en kapsamlı olduğu belirtilen "barış paketi" üzerinde önemli mesafe kat ettiklerini bildirdi.
Konuyla ilgili Beyaz Saray muhabirlerine bilgi veren ABD'li yetkililer, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Avrupalı liderler ile iki günden fazla süren toplantıların ardından "barış paketi"ne dair "bir dizi kritik konuda gerçek bir uzlaşma" sağlandığını kaydetti.
Yetkililerden biri, 20 maddelik planın tamamının ele alındığı bilgisini vererek, görüşmeleri "her bakımdan gerçekten olumlu" olarak nitelendirdi.
Buna göre, güvenlik garantileri ortaya çıkan anlaşmanın merkezinde yer alıyor ve NATO’nun 5. maddesine benzer bir şekilde tanımlanıyor.
Şimdiye kadarki en sağlam güvenlik protokolü
ABD'li yetkililere göre paket, kapsamlı izleme, doğrulama, caydırma ve çatışmayı önleme mekanizmalarını içeriyor.
Yetkililer, bunun Ukraynalıların ve Avrupalıların şimdiye kadar gördüğü "en sağlam güvenlik protokolü" olduğunu ileri sürerek, nihai bir anlaşmaya varılması durumunda teklifin ABD Senatosuna sunulacağı bilgisini verdi.
Yetkililere göre, ABD bu garantileri sınırlı bir süre için sunuyor. Garantilerin kalıcı olmayacağını dile getiren yetkililer, hedefin Rusya’nın batıya doğru genişlemesini kalıcı olarak durdurmak olduğunu vurguladı.
ABD'li yetkililer, Ukrayna ve Rusya arasındaki sorunların yaklaşık yüzde 90’ının çözülebileceği ancak bazı kritik konuların hala üzerinde çalışılması gerektiğini söyledi.
Ekonomik ve diplomatik boyutlar öne çıkıyor
ABD'li yetkililer, anlaşmanın yalnızca güvenlik değil, ekonomik ve diplomatik açıdan da önemli olduğunu kaydetti.
Yetkililere göre, ABD, Ukrayna'nın parlak ve müreffeh bir geleceğe sahip olmasını sağlamayı hedeflerken, Rusya'nın tekrardan küresel ekonomiye entegrasyonunun, gelecekte yeniden savaşa girme olasılığını azaltacak teşvikler oluşturacağına inanıyor. Bu yaklaşım, Avrupa ve küresel istikrarın korunması açısından da kritik görülüyor.
Trump, görüşmeleri yakından izliyor
Yetkililer, ABD Başkanı Donald Trump’ın süreci yakından izlediğini ve görüşmeler ile ilgili olarak müzakere heyetinin kendisine iki kez sunum gerçekleştirdiğini aktardı.
ABD'li yetkililer, Başkan Trump'ın önceliğinin, "çok güçlü güvenlik garantileriyle savaşın gerçekten sona ermesini sağlamak ve benzeri krizlerin tekrar yaşanmasını önlemek" olduğunu ifade etti.
Trump'ın Avrupalı liderlere doğrudan hitap edeceğini aktaran yetkililer, müzakere sürecine desteğini bir kez daha vurgulayacağını söyledi.
Öte yandan, gelecek hafta sonu Trump'ın "büyük bir ihtimalle" yılbaşı tatilini geçireceği Miami’de, çalışma grupları ve askeri uzmanlarla haritalar üzerinde detaylı bir toplantı yapılması bekleniyor.,
Zelenski: Açıkçası hala farklı görüşlere sahibiz
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, savaşı sona erdirmek için barış planı üzerinde çalışmaya devam ettiklerini belirterek, ülkesinin toprak bütünlüğü konusunda ABD tarafıyla farklı görüşleri olduğunu bildirdi.
Berlin'de temaslarda bulunan Zelenski, Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile Başbakanlıkta düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
ABD'nin, savaşın sona ermesi için önerdiği barış planı üzerinde çalışmaları sürdürdüklerini vurgulayan Zelenski, ABD heyeti ile dünden beri Berlin'de görüşmeler yürüttüklerini aktardı.
Zelenski, söz konusu planla ilgili en önemli konulardan birinin Ukrayna'nın toprak bütünlüğü meselesinin olduğuna işaret etti.
Almanya'daki görüşmeler sırasında ABD heyeti ile bu konuyu ele aldıklarının altını çizen Zelenski, "Açıkçası hala farklı görüşlere sahibiz diye düşünüyorum. Ama meslektaşlarımın, benim kişisel görüşümü duyduklarını düşünüyorum. Bu görüşü bizzat iletebildiğim için çok memnunum. Elbette, her konu kolay değil. Özellikle toprak meselesi ile ilgili zor konular var. Tabii herkes bu konuyu gündeme getiriyor. Burada bu tür konuların kesinlikle adil şekilde çözülmesini sağlamak için hepimizin çalışması önemlidir" ifadesini kullandı.
"Toprak meselesi acı verici"
Ukrayna Devlet Başkanı, ABD'nin barış planına göre, bu görüşmelerde Ukrayna'dan herhangi bir toprak talep etmediğini belirterek, "Bunlar Rusya'nın talepleridir" değerlendirmesinde bulundu. Zelenski, toprak bütünlüğü konusunda "ABD'nin Ukrayna tarafını anlamasını" istediğinin altını çizerek, "(Toprak bütünlüğü konusu) Taviz vermek konusu aktif değil. Bence toprak meselesi acı vericidir" yorumunda bulundu.
Berlin'deki görüşmelerin verimli şekilde sürdüğüne dikkati çeken Zelenski, "Görüşmeler kolay değil ama verimli" dedi. Zelenski, birçok önemli konuda ilerlemenin kaydedildiğini belirterek, "Gerçekten de birçok konuda ilerleme kaydedildi. Açıkçası saldırgan tarafın (Rusya) görüşmelerimizin ilgili sonuçlarını nasıl algılayacağını bilmiyorum" ifadesini kullandı.
"NATO'nun 5. maddesine benzer bir format üzerinde çalışıyoruz"
Zelenski, Ukrayna'nın güçlü güvenlik garantilere ihtiyaç duyduğunu söyledi. ABD'nin, Ukrayna'nın NATO ile entegrasyonu sürecine destek vermediği için güvenlik garantileri için farklı çözüm üzerinde çalıştıklarını aktaran Zelenski, "ABD, bize NATO üyeliği teklif etmediğinden dolayı (NATO'nun) 5. maddesine benzer garantiler için bir format üzerinde çalışıyoruz. Şu anda her şeyin yazılı hale getirilmesi için çalışıyoruz" dedi.
YSM HABER MERKEZİ