İSTANBUL-NURULLAH SARI(YSM) - Uluslararası yardım kuruluşları, İsrail ile Hamas arasında ilan edilen ateşkesin ardından Gazze Şeridi'ne insani yardımların yeniden ulaşması için hazırlık yapıyor. Söz konusu umutlu bekleyişe, temkinli bir iyimserlik eşlik ediyor.
Gazze'de sağlanan ateşkesin, bölgeye erişimi yeniden mümkün kılması bekleniyor. Ancak yardım kuruluşları, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze planı kapsamında, İsrail'in erişim kısıtlamalarını sürdürebileceğinden endişe ediyor.
Gazze'de durum hayati
Birleşmiş Milletler (BM), 22 Ağustos'ta Gazze'de açlık ilan ederek Ortadoğu'daki ilk resmi kıtlığı duyurmuştu. Uzmanlar, 500 bin kişinin "felaket düzeyinde" bir tehditle karşı karşıya olduğunu belirtmişti. İsrail ise Hamas'ı krizi kasten derinleştirmek ve yardımları çalmakla suçluyor.
DW Türkçe'deki habere göre BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), İsrail'in ateşkesin ilk 60 günü için hazırlanan yanıt planı kapsamında 170 bin ton yardımın sevkiyatına onay verdiğini açıkladı.
Sınır Tanımayan Doktorlar'ın Gazze koordinatörü Jacob Granger, "Gazze'de en temel ihtiyaçlar hâlâ acil şekilde karşılanmayı bekliyor: Tıbbi ekipman, ilaç, gıda, su, yakıt ve yaklaşan kışta iki milyon evsiz için barınma" dedi.
Granger'ın örgütüyle birlikte Dünya Gıda Programı (WFP) ve Norveç Mülteci Konseyi (NRC) temsilcileri de yardımları artırmaya hazır olduklarını ancak sahadaki koşulların belirsiz olduğunu belirtti.
WFP'nin Filistin topraklarındaki Direktörü Antoine Renard, bölgeden yaptığı açıklamada, "Şu anda en büyük zorluk erişim meselesi" dedi. WFP, gıda güvenliğinden sorumlu örgütler grubunun lideri olarak, İsrail Savunma Bakanlığı'nın sivil işler birimi COGAT ile görüşmelere başladı.
Cuma günü, boş WFP kamyonları Han Yunus'tan çıkarak Kerem Şalom geçiş noktasına gıda yardımı yüklemek üzere hareket etti.
Trump'ın planı, İsrail'in Ocak 2025'te Gazze sınırlarını tamamen kapatmasından önce BM'nin yürüttüğü yardım sistemine geri dönüşü öngörüyor. Ancak Renard, "sahadaki koşulların artık çok farklı" olduğuna dikkat çekti.
İsrail'in geçen ay kuzey Gazze kentlerine başlattığı son operasyonla yüz binlerce Filistinli evlerini terk ederek orta ve güney bölgelere sığındı. Bu da halihazırda zor koşullarda yaşayan bölgelerde yardıma olan talebi artırdı.
Planda, "Ateşkes yürürlüğe girer girmez, iki tarafın da müdahalesi olmadan Gazze Şeridi'ne derhal yardımların gönderileceği" belirtiliyor. Ancak güvenlik ve kayıt prosedürleri konusunda İsrail hâlâ net bir bilgi paylaşmış değil.
"İnsani yardım pazarlık konusu olmamalı"
Kimliğini açıklamayan bir tıbbi kuruluş yetkilisi, "İsrailli yetkililerle görüşmeleri kolaylaştırmak için büyükelçilikler ve bağışçılarla temas halindeyiz. Yardım kamyonlarının İsrail tarafında kısıtlamaya takılmadan gidiş-dönüş yapabilmesi gerekiyor" diye konuştu.
Bahar aylarından bu yana Filistinlilerin yaşamını sürdürebilmesi büyük ölçüde ABD ve İsrail destekli özel bir kuruluş olan Gazze İnsani Vakfı (GHF) tarafından sağlanıyor. Ancak BM İnsan Hakları Ofisi'ne göre, GHF'nin dağıtım noktalarında yaklaşık bin kişi hayatını kaybetti.
AFP'ye konuşan birkaç yardım yetkilisi, ateşkes planı sürecine dahil edilmediklerini söyledi. NRC sözcüsü Shaina Low, "Tam olarak nelerin kararlaştırıldığını bilmiyoruz, ama elimizden geleni yapacağız" dedi.
Low, "İnsani yardım hiçbir zaman pazarlık konusu olmamalı. Bu, ihtiyaç sahipleri için temel bir haktır. Bunun ateşkes anlaşmasına bağlanması sorunlu, tıpkı rehinelerin pazarlık aracı yapılmaması gerektiği gibi" ifadelerini kullandı.
YSM HABER MERKEZİ