ABD (YSM) - ABD’nin Çin’den ithal edilen ürünlere gümrük tarifesini yüzde 25’e kadar yükselteceğine dair son hamlesi ticaret savaşlarının hız keseceği beklentilerini boşa çıkardı. Dünyanın iki büyük ekonomisi arasındaki çekişmenin küresel ekonomik büyümeyi baltalayacağı kaygısının küresel piyasalarda yarattığı baskı arttı. Analistler, korumacı politikaların ekonomiye olumsuz etkisinin kaçınılmaz olarak borsalara yansıyacağı ve şubat ayında dünya borsalarını sarsan satış dalgasından daha kötüsünün yolda olduğu uyarısı yapıyor. Analistlere göre teknoloji hisselerinde son haftalarda görülen düşüşler, hisse senedi piyasalarındaki sert düzeltmenin habercisi.

Ticareti tehdit eden korumacı davranışlar, yaklaşık 1 asır önce Amerikan ekonomisini eriten Büyük Buhran’a zemin hazırlayan gelişmeler ile benzerlikler taşıyor. Bu da uzmanlara göre piyasalar için ciddi bir risk oluşturuyor. Amerikan finans kuruluşu Morgan Stanley, piyasalarda şubat ayından bu yana en büyük satış dalgasının yaklaştığı uyarısı yaptı. Yatırımcıların son zamanlarda teknoloji ve tüketici sektörlerinden çıkarak savunmaya geçmesinin piyasalarda düzeltme beklentisine işaret ettiğini bildiren kuruluş, kısa bir süre önce piyasalarda kamu şirketlerine doğru yatırımların yön değiştirebileceği uyarısı yapmıştı.

Teknoloji şirketleri yüz milyarlarca dolar eridi

New York borsasında 26-30 Temmuz tarihleri arasındaki 3 işlem gününde, Facebook, Twitter, Netflix, Amazon, Apple, Microsoft, Intel ve Google’ın ana kuruluşu olan Alphabet’in hisselerindeki düşüşlerle bu 8 şirketin piyasa değerindeki toplam kayıp 401 milyar doları bulmuştu. Söz konusu teknoloji şirketlerinin hisselerindeki düşüş, geçen çarşamba New York borsasının kapanmasının ardından Facebook’un bu yılın nisan-haziran dönemine dair bilançosunu açıklamasıyla başlamıştı.

26 Temmuz Perşembe ile 30 Temmuz Pazartesi arasındaki 3 işlem gününde, söz konusu 8 şirket arasında en büyük yüzdelik hisse düşüşünü gösteren Twitter, en fazla piyasa değerindeki kaybı yaşayan ise Facebook olmuştu. Söz konusu dönemde, Twitter’ın hisseleri yüzde 29 düşerken, piyasa değerinde ise 96 milyar dolar kayıp yaşanmıştı. Bu tarihler arasında Facebook’un hisseleri ise yüzde 21,3 gerilerken, piyasa değerinden 133 milyar dolar silinmişti.

Gelişen ülkelerde düşüş sürecek

Piyasalardaki düşüş beklentisine katılan başka kuruluşlarda var. Capital Economics, özellikle gelişen ülke ekonomileriyle ilgili kötümser bir tablo çiziyor. ABD’nin ticaret politikası nedeniyle gelişen ülke borsalarındaki düşüşün yılın geri kalanında ve 2019’da devam edeceği tahmininde bulunan Capital Economics analistleri gelişen ülke borsalarında yılsonuna kadar yüzde 5 düşüş yaşanmasını bekliyor.

Trump'ın ticaret savaşı büyük buhran dönemindeki tedbirleri hatırlatıyor

Morgan Stanley, borsalardaki düzeltme hareketi beklentisini ticaret savaşlarının olumsuz etkilerine bağlıyor. I. Dünya Savaşı sonrasında ABD, ihracatındaki sert düşüşe yanıt olarak tarımsal ürünlerdeki tarifeleri yükseltmiş ve bu durum, 1929’daki Büyük Buhran öncesinde dünya genelinde korumacılığın ciddi bir şekilde büyümesine neden olmuştu. 1930’da ABD 20 binden fazla ithal mal üzerinde tarifeleri yükselten Smoot-Hawley yasasını yürürlüğe koydu. Bu tedbirlerin Büyük Buhranı’nın etkilerini kötüleştirdiği savunuluyor. Analistler iki durumun henüz tamamen benzer olmadığını kabul etse de, ticaret ihtilaflarının kaygan bir zemin oluşturduğunu ve kontrolden çkmasının dramatik ve öngörülemeyen sonuçları doğurabileceği konusunda ikazda bulunuyor. Amerikan finans kuruluşu Morgan Stanley, günümüzün ticaret savaşının büyük boyutlara ulaşmadığını ancak doğrudan yabancı yatırım üzerindeki etkilerinin endişe verici olduğunu düşünüyor. Doğrudan yabancı yatırımın dünya ticaretinin hızını yakından takip ettiğine dikkat çeken Morgan Stanley Stanley stratejistleri “1980’den bu yana küresel yatırım, küresel ticaret büyümesi ile birlikte harekete geçti. Kurumsal yatırımların azalması ekonomik toparlanmanın gidişatını anlamlı bir şekilde değiştirebilir. Doğrudan yabancı yatırımlar ve büyük piyasa değerine sahip şirketler yatırımcıların varsayımlarına göre ticareti gerilimlere karşı oldukça hassaslar” değerlendirmesinde bulunuyor. Morgan Stanley, buradan yola çıkarak hisse senedi piyasalarını zor günlerin beklediği tahmininde bulunuyor. ABD’de S&P 500 endeksinde, ticaret savaşlarına karşı en kırılgan olan şirketlerin ağırlığının yüzde 20 ile büyük bir oranda olduğuna dikkat çekiyor.

YSM DIŞ HABERLER SERVİSİ